Pm Modi with Russia President Putin

ਰੂਸ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਆਪਣੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰੇ ‘ਤੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਵਲਾਦਿਵੋਸਤੋਕ ਪੁੱਜੇ। ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦਿਮਿਰ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਵਾਰਸ਼ਿਕ ਈਸਟਰਨ ਇਕੋਨਾਮਿਕ ਫੋਰਮ (ਈਈਐਫ) ‘ਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲੇ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੇ ਗੱਲ ਬਾਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਸਮਝੌਤੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦੋਨਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਬਾਤ ਵਿੱਚ ਰਣਨੀਤਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੇਣ ‘ਤੇ ਫੋਕਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

 

 

ਗੱਲ ਬਾਤ ਵਿੱਚ ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ, ਊਰਜਾ, ਇੰਫਰਾਸਟਰਕਚਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੱਖਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਉੱਤੇ ਫੋਕਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗੱਲ ਬਾਤ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਏ ਤਣਾਅ ‘ਤੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਵਿਚੋਲਗੀ ਕਰਨ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ  ਦੇ ਬੇਨਤੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਦੁਵੱਲੇ ਮੁੱਦਾ ਹੈ।

 

 

ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੰਜ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਇਕੋਨਾਮਿਕ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਰੀ ਟ੍ਰੇਡ ਜੋਨ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਉੱਤੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਰੂਸ,  ਕਜਾਕਿਸਤਾਨ, ਕਿਰਗਿਸਤਾਨ, ਅਰਮੇਨੀਆ ਅਤੇ ਬੇਲਾਰੂਸ ਹੈ। ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਦੇ ਸਥਾਈ ਵਿਕਾਸ ਲਈ 2015 ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੋਨਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਬਾਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ਿਆਈ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਰਥਕ ਸੰਬੰਧ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਉੱਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਦੋਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਖਰੀਦਦਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਰੇਤਾ ਤੋਂ ਬਦਲਕੇ ਸਾਥੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਏਕੇ-203 ਰਾਇਫਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਗੱਲ ਬਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ  ਇਕਾਈ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨਗੇ। ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਕਿਰਗਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਿਸ਼ਕੇਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ੰਘਾਈ ਸਹਿਯੋਗ ਸੰਗਠਨ (ਐਸਸੀਓ) ਸੰਮੇਲਨ ‘ਚ ਇਕੱਠੇ ਮਿਲੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਨਵੇਂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਸਨ।

ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਈਈਐਫ਼ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਮੋਦੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨਗੇ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਰਵਾਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸ ਦੇ ਫਾਰ ਈਸਟ ਰੀਜਨ (ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਪੂਰਵੀ ਖੇਤਰ) ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਦੋਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵਿਵਿਧਿਤਾ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਜੋਰ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਮਜਬੂਤ ਦੁਵੱਲੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜਬੂਤੀ ਦੇਵੇਗਾ। ਮੋਦੀ ਫਾਰ ਈਸਟਰਨ ਰੀਜਨ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਨ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਰਣਨੀਤੀਕ ਸਾਂਝ ਦੀ ਮਜਬੂਤੀ ਨੀਂਹਪੱਥਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਮਜਬੂਤ ਸੰਬੰਧ ਹਨ।

ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ,  ਦੋਨੇਂ ਦੇਸ਼ ਰੱਖਿਆ, ਨਾਗਰਿਕ ਪਰਮਾਣੁ ਊਰਜਾ ਦੇ ਰਣਨੀਤਿਕ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਵਰਤੋ ‘ਚ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ ਉੱਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਦੇ ਹਨਤ। ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਮਜਬੂਤ ਅਤੇ ਵਧਦੇ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਸੰਬੰਧ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਸਾਡੀ ਮਜਬੂਤ ਸਾਂਝ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਅਕਸ਼ੀਏ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦੇਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਜੋੜਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਨੇਂ ਦੇਸ਼ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਬਹੁਪਕਸ਼ੀਏ ਮੰਚਾਂ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਕਰੀਬੀ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਦੁਵੱਲੇ ਸਾਂਝ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਹਿਤਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਚਰਚਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਜਵੇਜਦਾ ਜਹਾਜਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਬਾਰੇ ‘ਚ ਮੋਦੀ ਨੇ ਰੂਸ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਵੀਟਸ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਕਿਹਾ, ਮੈਂ ਜਹਾਜ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਮਿਸਾਲੀ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੇ ਮਹਾਨ ਮੌਕੇ ਪਾਵਾਂਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਭਾਲ ਕਰਾਂਗਾ। ਦੌਰੇ ‘ਤੇ ਮੋਦੀ  ਦੇ ਈਈਐਫ ਬੈਠਕ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਆਏ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਦੁਵੱਲੇ ਗੱਲ ਬਾਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਈਈਐਫ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ‘ਰਸ਼ਿਅਨ ਫਾਰ ਈਸਟਰਨ’ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੇਣ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਹਰ ਸਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਈਈਐਫ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਰੂਸ-ਭਾਰਤ ਗੱਲ ਬਾਤ ਨੂੰ ਫੋਰਮ ਦੇ ਵਿਅਵਸਾਇਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਉਂਤ-ਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀ ਭਾਗ ਲੈਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਰਤ ਇੱਥੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ, ਉਦਯੋਗਕ, ਸੈਰ ਅਤੇ ਸਾਂਸਕ੍ਰਿਤੀਕ ਸਮਰਥਾ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੁਖ਼ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗਾ।