Donald Trump

ਸੈਨ ਫ੍ਰੈਂਸਿਸਕੋ : ਸਿਲਿਕਾਨ ਵੈਲੀ 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਹੁਣ ਵੀ ਕਾਇਮ ਹੈ ਪਰ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦਾ ਆਣਾ ਘੱਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਲਿਕਾਨ ਵੈਲੀ ਵਿਚ ਹੁਣ ਸਥਾਨਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਵਧਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਸਥਾਨਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਨਵੀਂ ਵੀਜਾ ਨੀਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਸਿਲਿਕਾਨ ਵੈਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।

ਕੈਲਿਫੋਰਨਿਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੀਵਾਪਕ ਰਾਜਗੋਪਾਲ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਐਚ - 1ਬੀ ਵੀਜ਼ਾ ਵਿਚ ਕਟੌਤੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦੀ ਆਉਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਵੀ ਵੈਲੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਇੰਜਨਿਅਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਹ ਨੀਤੀ ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਤਾਂ ਅੱਗੇ ਇਸ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਵੇਗੀ। ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰਾਜਗੋਪਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕਲਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਲਈ ਉੱਥੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਧੀਆਂ ਹਨ।

ਵੀਹ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਆਈਆਈਟੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਲਾਇਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਅੱਜ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਫ਼ੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਚੰਗੀ ਨੌਕਰੀ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਧਰ, ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਸਟਾਰਟਅਪ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿਲਿਕਾਨ ਵੈਲੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦੀ ਐਸੋਸਿਏਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ - ਪੰਜ ਸਾਲ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਾਪਸ ਵੀ ਪਰਤੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਈ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਨੇ ਬੈਂਗਲੁਰੂ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿਚ ਨੌਕਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਕਈਆਂ ਨੇ ਸਟਾਰਟਅਪ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਪਰਤੇ ਹਨ। ਸਰਵੇਖਣ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਸਿਲਿਕਾਨ ਵੈਲੀ ਵਿਚ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਵਿਚ ਕਮੀ ਦਾ ਦੌਰ 2015 - 16 ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਆਈਟੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਆਟੋਮੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਆਰਟਿਫਿਸ਼ਿਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਵਧਣਾ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵੀਜ਼ਾ ਨੀਤੀ ਬਦਲਨ ਦੇ ਨਾਲ - ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਨਵੇਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਲਈ ਮੌਕੇ ਘੱਟ ਹੋਏ ਹਨ।

ਨਵੀਂ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਿਲਿਕਾਨ ਵੈਲੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬਾਲਟੀਮੋਰ ਵਿਚ ਅਪਣੇ ਉਪਕ੍ਰਮ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਲਟੀਮੋਰ ਪੂਰਬੀ ਤਟ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਸਿਲਿਕਾਨ ਵੈਲੀ ਦੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਰਾਜਗੋਪਾਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਪਰੋਕਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨ ਤਾਂ ਹਨ ਹੀ ਪਰ ਸੈਨ ਫ੍ਰੈਂਸਿਸਕੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋਣਾ ਵੀ ਇਕ ਬਹੁਤ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਿਲਿਕਾਨ ਵੈਲੀ ਵਿਚ ਜੋ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਸਾਲਾਨਾ ਡੇਢ ਲੱਖ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੇ ਪੈਕੇਜ 'ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇਥੇ ਗੁਜ਼ਰ - ਬਸਰ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਪਰ ਐਂਟਰੀ ਲੈਵਲ ਉਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਭਰਤੀ ਵਿਚ ਇੰਨੀ ਤਨਖਾਹ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕੋਲ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰਤੀ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕੰਮ ਨੂੰ ਆਉਟਸੋਰਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਬਚੇ ਹਨ।