ਮਧੂਮੱਖੀ ਪਾਲਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
Published : Jun 21, 2018, 5:20 pm IST
Updated : Jun 21, 2018, 5:20 pm IST
SHARE ARTICLE
Full Information about bee keeping
Full Information about bee keeping

ਖੇਤੀ ਦੀ ਕਿਰਿਆ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਬਦਲਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਬਾਗਬਾਨੀ ਉਤਪਾਦਨ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਖੇਤੀ ਦੀ ਕਿਰਿਆ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਬਦਲਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਬਾਗਬਾਨੀ ਉਤਪਾਦਨ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਾਇਕ ਜ਼ਮੀਨ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਫਸਲ, ਸਬਜੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਭਰਪੂਰ ਉਤਪਾਦਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੂਜੇ ਹੋਰ ਕਈ ਧੰਦਿਆਂ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

Bee keepingBee keepingਮਧੂਮੱਖੀ ਪਾਲਣ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੰਮ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਘੱਟ ਖ਼ਰਚੀਲਾ ਘਰੇਲੂ ਉਦਯੋਗ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਮਾਈ, ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਮਹੌਲ ਸ਼ੁੱਧ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਅਪਣਾ ਕੇ ਇਸ ਕੋਲੋਂ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਖੱਟ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਧੂ ਮੱਖੀ ਪਾਲਣ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਬਾਗਬਾਨੀ ਉਤਪਾਦਨ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।

Bee keepingBee keepingਮਧੂਮੱਖੀਆਂ ਮੋਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੀੜੀਆਂ ਵਾਂਗੂ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਹਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਨਕਲੀ ਘਰ (ਹਈਵ) ਵਿਚ ਪਾਲ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਕਰਨ, ਸ਼ਹਿਦ ਅਤੇ ਮੋਮ ਆਦਿ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਮਧੂਮੱਖੀ ਪਾਲਣ ਕਹਿੰਦੇ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਦ ਅਤੇ ਮੋਮ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਪਦਾਰਥ, ਜਿਵੇਂ ਗੂੰਦ (ਪ੍ਰੋਪੋਲਿਸ, ਰਾਇਲ ਜੇਲੀ, ਡੰਗ-ਜ਼ਹਿਰ) ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਨਾਲ ਹੀ ਮਧੂ ਮੱਖੀ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਰਸ ਚੂਸਣ ਕਾਰਨ ਫਸਲ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿਚ ਤਕਰੀਬਨ ਇਕ ਚੌਥਾਈ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।

Bee keepingBee keepingਅੱਜ ਕੱਲ, ਮੱਖੀ ਪਾਲਣ ਨੇ ਕਾਟੇਜ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਪੇਂਡੂ ਭੂਮੀਹੀਣ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਆਮਦਨੀ ਦਾ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਸਾਧਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਮਧੂਮੱਖੀ ਪਾਲਣ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਾਰਜ ਜਿਵੇਂ ਮਧੂਸ਼ਾਲਾ, ਲੋਹਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਦ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਵਰਗੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਮਧੂਮੱਖੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਇੱਕ ਰਾਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 100 - 200 ਨਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਵਿਕਸਿਤ ਮਾਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਮਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

Bee keepingBee keepingਰਾਣੀ ਮਧੂਮੱਖੀ ਦਾ ਕਾਰਜ ਆਂਡੇ ਦੇਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕ ਇਟੈਲਿਅਨ ਜਾਤੀ ਦੀ ਰਾਣੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿਚ 1500 - 1600 ਆਂਡੇ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸੀ ਮੱਖੀ ਕਰੀਬ 100 - 100 ਆਂਡੇ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਉਮਰ ਔਸਤ  2-3 ਸਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਕਮੇਰੀ / ਠੰਡੀ, ਇਹ ਅਪੂਰਣ ਮਾਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਨਗ੍ਰਹ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜ ਜਿਵੇਂ ਅੰਡੇ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ, ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ,  ਫੁੱਲਾਂ ਤੋਂ ਰਸ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ, ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਛੱਤਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨਾ ਆਦਿ। ਇਸਦੀ ਉਮਰ ਲੱਗਭਗ 2 - 3 ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

Bee keepingBee keepingਨਰ ਮਧੂ ਮੱਖੀ / ਆਲਸੀ, ਇਹ ਰਾਣੀ ਨਾਲੋਂ ਛੋਟੀ ਅਤੇ ਕਮੇਰੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਰਾਣੀ ਮਧੂਮੱਖੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਭੋਗ ਦੇ ਬਿਨਾ ਇਹ ਕੋਈ ਕਾਰਜ ਨਹੀ ਕਰਦੀ। ਸੰਭੋਗ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਔਸਤ ਉਮਰ ਕਰੀਬ 60 ਦਿਨ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

Location: India, Chandigarh

SHARE ARTICLE

ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਸਮਾਚਾਰ ਸੇਵਾ

ਸਬੰਧਤ ਖ਼ਬਰਾਂ

Advertisement

328 Missing Guru Granth Sahib Saroop : '328 ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਕਦੇ ਚੋਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਏ'

21 Dec 2025 3:16 PM

faridkot Rupinder kaur Case : 'ਪਤੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲੀ Rupinder kaur ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ 'ਚ ਵੀ ਕੋਈ ਪਛਤਾਵਾ ਨਹੀਂ'

21 Dec 2025 3:16 PM

Rana Balachauria: ਪ੍ਰਬਧੰਕਾਂ ਨੇ ਖੂਨੀ ਖ਼ੌਫ਼ਨਾਕ ਮੰਜ਼ਰ ਦੀ ਦੱਸੀ ਇਕੱਲੀ-ਇਕੱਲੀ ਗੱਲ,Mankirat ਕਿੱਥੋਂ ਮੁੜਿਆ ਵਾਪਸ?

20 Dec 2025 3:21 PM

''ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਜੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਗਠਜੋੜ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਵੇਗਾ'', ਪੰਜਾਬ ਭਾਜਪਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਨੀਲ ਜਾਖੜ ਦਾ ਬਿਆਨ

20 Dec 2025 3:21 PM

Rana balachauria Murder Case : Rana balachauria ਦੇ ਘਰ ਜਾਣ ਦੀ ਥਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧਕ Security ਲੈਣ ਤੁਰ ਪਏ

19 Dec 2025 3:12 PM
Advertisement