28 ਮਈ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਮਹਿਲਾ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਵੀ ਕਈ ਯੂਰੋਪੀ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ...
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : 28 ਮਈ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਮਹਿਲਾ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਵੀ ਕਈ ਯੂਰੋਪੀ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਛੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਲਈ ਪੋਲੀਓ ਦੀ ਤਰਜ 'ਤੇ ਇਕ ਵਡੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇਕ ਗਰਭਵਤੀ ਮਹਿਲਾ ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਜੱਚਾ ਔਰਤ ਅਤੇ ਬੱਚਾ ਦੋਹਾਂ 'ਚ ਹੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਹੋਣ ਦਾ ਸ਼ਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਡਿਲਿਵਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਨਵੇਂ ਜੰਮੇ ਬੱਚੇ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਕਰ ਦਿਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। WHO ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ 'ਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਦੌਰਾਨ ਹਰ ਘੰਟੇ 5 ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗਰਭਵਤੀ ਮਹਿਲਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਡਿਲਿਵਰੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ੂਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬੱਚੇ ਤੋਂ ਮਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਣ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬੱਚੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2010 'ਚ ‘RMMHA’ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਸੀ ਪਰ 2014 ਵਿਚ ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਵੈਕਸੀਨ ਸਬੰਧੀ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਨਵੀਂ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹੁਣ ਵੀ ਪੁਰਾਣੀ ਵੈਕਸੀਨ ਹੀ ਵਰਤੋਂ 'ਚ ਲਿਆਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਟੀਕਾਕਰਣ ਲਈ ਟੀਟੀ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਟੀਡੀ ਵੈਕਸੀਨ ਲਿਆਈ ਗਈ ਪਰ ਹੁਣ ਵੀ ਟੀਟੀ ਵੈਕਸੀਨ ਹੀ ਚਲਨ ਵਿਚ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਟੀਕਾਕਰਣ 'ਚ ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ - ਨਾਲ ਕਈ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪਿੱਛੇ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣੇ ਸਾਡੀ ਪਹੁੰਚ ਸਿਰਫ਼ 60 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਤਕ ਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਈ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਹੁਣੇ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ‘ਮਿਸ਼ਨ ਸਤਰੰਗੀ ਪੀਂਘ’ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਕੰਮ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟੀਕਾਕਰਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿਤਾ ਹੈ ਪਰ ਸਮਾਜ 'ਚ ਹੁਣੇ ਕਈ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਸਮਾਜਿਕ ਆਰਥਿਕਤਾ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨੇ ਹਨ।