ਭਾਰਤ ਅਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਪਾਣੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ |  ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 60 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਕਿੱਲਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ | ਕਰੀਬ ਦੋ ਲੱਖ ਲੋਕ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਨਾ ਮਿਲਣ ਦੇ ਚਲਦੇ ਹਰ ਸਾਲ ਜਾਨ ਗੁਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ | ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਯੋਜਨਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ | 

ਯੋਜਨਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪਾਣੀ ਸੰਸਾਧਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤੀਨ ਗਡਕਰੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ‘ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪਰਬੰਧਨ ਸੂਚਕ ਅੰਕ’ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਕਟ ਅੱਗੇ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ | ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 2030 ਤਕ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੰਗ ਉਪਲੱਬਧ ਪਾਣੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ | ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿਚ 6 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਵੇਖੀ ਜਾਵੇਗੀ |

ਆਜਾਦ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜੁਟਾਏ ਡਾਟਾ ਦਾ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਵਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਰੀਬ 70 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਪਾਣੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕ ਅੰਕ ਵਿਚ 122 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ 120ਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਹੈ | ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਨੀਤੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜੇ ਤਕ 60 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀ ਗੰਭੀਰ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਪਾਣੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋ ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਤਕ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਰਿਹਾ ਜਿਸਦੇ ਚਲਦੇ ਹਰ ਸਾਲ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ |

 2016-17 ਸਾਲ ਦੀ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਗੁਜਰਾਤ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਸ੍ਰੋਤਾਂ ਦੇ ਪਰਭਾਵੀ ਪਰਬੰਧਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾ ਸਥਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ|  ਸੂਚਕ ਅੰਕ ਵਿਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਨੰਬਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ | ਰਿਪੋਰਟ  ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਉੱਤਰ ਪੂਰਵੀ ਅਤੇ ਹਿਮਾਲਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਤਰੀਪੁਰਾ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਬਾਅਦ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਸਿੱਕਿਮ ਅਤੇ ਅਸਾਮ ਦਾ ਨੰਬਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ | 

ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੀਡਬਲਿਉਐਮਆਈ ਪਾਣੀ ਸੰਸਾਧਨਾਂ ਦੇ ਪਰਭਾਵੀ ਪਰਬੰਧਨ ਵਿਚ ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਾਧਨ ਹੈ | 

ਸੀਡਬਲਿਊਐਮਆਈ ਯੋਜਨਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ 9 ਖਤਰੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ 28 ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸੂਚੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ | ਇਸ ਵਿਚ  ਭੂਮੀਜਲ, ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਦਾ ਮੁੱਢ, ਸਿੰਚਾਈ ਸਾਧਨ,  ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਰਜ, ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ | ਜਾਂਚ ਲਈ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਉਤਰ ਪੂਰਵੀ ਅਤੇ ਹਿਮਾਲਈ ਰਾਜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਾਜ  ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ |

ਰਿਪੋਰਟ  ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਝਾਰਖੰਡ, ਹਰਿਆਣਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਪਾਣੀ ਪਰਬੰਧਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਖ਼ਰਾਬ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਾਜ ਰਹੇ | 

ਨਿਤੀਨ ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਣੀ ਪਰਬੰਧਨ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਵੀ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ |ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵਿਚ ਕਮੀ ਹੈ |  ਰਾਜਾਂ ਵਿਚਲਾ ਪਾਣੀ ਵਿਵਾਦ ਸੁਲਝਾਉਣਾ , ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਚਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਪਾਣੀ ਪਰਬੰਧਨ ਕੁੱਝ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀ ਆਮਦਨੀ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਛੱਡਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਆਏ ਲੋਕ ਵਾਪਸ ਪਿੰਡ  ਦੇ ਵੱਲ ਪਰਤ ਸਕਦੇ ਹਨ |