ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿਚ ਦਾਇਰ ਇਕ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ (ਐਸ.ਜੀ.ਪੀ.ਸੀ.) ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੌਰਾਨ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ 512 ਸਰੂਪਾਂ ਸਮੇਤ 1,500 ਦੁਰਲੱਭ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਕੇਂਦਰ ਵਲੋਂ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।

3 ਅਗਸਤ 2018 ਨੂੰ ਇਕ ਸਬੰਧਤ ਆਰ.ਟੀ.ਆਈ. ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, “1984 ਵਿਚ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੌਰਾਨ ਕੇਂਦਰੀ ਏਜੰਸੀ ਦੁਆਰਾ ਸੈਕਟਰ ਵਿਚ ਲਗਭਗ 4000 ਦਸਤਾਵੇਜ਼/ਕਿਤਾਬਾਂ/ਫਾਈਲਾਂ ਸੋਨਾ/ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ, ਚਾਂਦੀ/ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਗਹਿਣੇ, ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ ਦੀ ਕਰੰਸੀ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ । ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਜਾਂ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੌਂਪੇ ਗਏ ਹਨ”। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਵਾਬਾਂ ਵਿਚ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖ ਰੈਫ਼ਰੈਂਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਐਸ.ਜੀ.ਪੀ.ਸੀ. ਦੇ ਇਕ ਪੱਤਰ ਦੇ ਹੋਰ ਜਵਾਬ ਵਿਚ, ਇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 1984 ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਹਟਾਈ ਗਈ ਸਮੱਗਰੀ “ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਐਸ.ਜੀ.ਪੀ.ਸੀ.” ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਏਅਰ ਕਮੋਡੋਰ ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ’ਚ ਅਹਿਮ ਅਹੁਦਾ

ਪਟੀਸ਼ਨਰ ਸਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਪਟੀਸ਼ਨ 2019 ਵਿਚ ਇਹ ਜਾਣਨ ਲਈ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖ ਰੈਫਰੈਂਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਐਸ.ਜੀ.ਪੀ.ਸੀ. ਇਹ ਜਨਤਕ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ੌਜ ਵਲੋਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀਆਂ 512 ਹੱਥ ਲਿਖਤ ਬੀੜਾਂ ਸਮੇਤ 1500 ਦੁਰਲੱਭ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਨੂੰ ਖੋਹ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।  

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਨੇ ਸਾਂਭਿਆ ਹੋਇਐ 5000 ਸਾਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਤਕ ਦਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਐਸ.ਜੀ.ਪੀ.ਸੀ. ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਪਿਛਲੀਆਂ ਸਬੰਧਤ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੀੜਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਕਦੇ ਕੋਈ ਖ਼ਾਸ ਮੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹੁਣ 39 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਲਿਆਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕੋਈ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ 1,500 ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਖਾਸ ਸੂਚੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ”।

ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿਚ ਸਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਐਸ.ਜੀ.ਪੀ.ਸੀ. ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਰਜਿਸਟਰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀਆਂ 512 ਹੱਥ ਲਿਖਤ ਬੀੜਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੌਰਾਨ ਫ਼ੌਜ ਦੁਆਰਾ ਖੋਹ ਲਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖ ਰੈਫਰੈਂਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਕੁਝ ਦਸਤਾਵੇਜ਼, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ (ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ.) ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਅਜੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣੇ ਬਾਕੀ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਰਕੀ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਫਲਾਈਟ 'ਚ 11 ਸਾਲਾ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ, ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਹਾਜ਼

ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, “ਰਿਕਾਰਡ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੱਥ-ਲਿਖਤ ਪੋਥੀਆਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ 12,613 ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 56 ਕਿਤਾਬਾਂ, ਨੌਂ ਰਜਿਸਟਰ ਅਤੇ ਇਕ ਕੈਟਾਲਾਗ ਲੱਕੜ ਦੀ ਅਲਮਾਰੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵਲੋਂ ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ ਤੋਂ ਬਾਕੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ”। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖ ਰੈਫ਼ਰੈਂਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿਚ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਸੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋ ਫ਼ੌਜ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਲਿਜਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਸੜ ਕੇ ਸੁਆਹ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਨਰਲ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਠੀਕ ਹੈ ਕਿ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦੌਰਾਨ ਫ਼ੌਜ ਵਲੋਂ ਦੁਰਲੱਭ ਹੱਥ ਲਿਖਤਾਂ, ਕਿਤਾਬਾਂ ਆਦਿ ਸਮੇਤ 125 ਥੈਲੇ ਖੋਹ ਕੇ ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿਤੇ ਗਏ ਸਨ”।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਫੇਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਿਊਜਰਸੀ ਦੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਨੇ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ‘ਮੋਦੀ ਜੀ ਥਾਲੀ’

ਪਟੀਸ਼ਨਰ ਸਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ 2003 ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਦਾਇਰ ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੇ ਹਲਫ਼ਨਾਮੇ 'ਤੇ  ਇਤਰਾਜ਼ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ? ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੰਦਾ ਤੋਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਮੇਤ 19 ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਵੀ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਂਟਰੀ ਰਜਿਸਟਰ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਕੋਲ ਸਿਰਫ਼ ਚਾਰ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਵੈ-ਚਿੱਤਰ ਵਾਲੀ ਪੋਥੀ ਹਰ ਦਾਸ (1682 ਈ.) ਅਤੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਵਿਚ ਭਗਤ ਸੂਰਦਾਸ ਦੇ ਸੂਰ ਸਾਗਰ ਲਿਪੀ ਦੇ ਖਰੜੇ ਵੀ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।