ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਗੁਆਚੀ ਜਵਾਨੀ ਅਤੇ ਰੁਲਦੇ ਬੁਢੇਪੇ ਨੂੰ ਉਭਾਰਦੀ ਕੈਨੇਡਾ ’ਚ ਲੱਗੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ
ਕੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪਰਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਨਿਆਂ
1980 ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉੱਤਰੀ-ਪੱਛਮੀ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਗਾਇਬ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਹਿੱਸੇ ਦੌਰਾਨ ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿਚ ਇਸ ਹਫਤੇ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿਚ ਵਿਕਾਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ (Lapata. And the Left Behind) ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ 1980 ਅਤੇ 90 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਲਾਪਤਾ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਮਿਲ ਸਕੇ।
ਇਹਨਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿਚ ਲਾਪਤਾ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। 1980 ਅਤੇ 90 ਦਾ ਦਹਾਕਾ ਇਕ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਲਾ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਜੂਨ 1984 ਵਿਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਹਹਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਸਨ ਤਾਂ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਸਿੱਖ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜੋ ਕਿ ਇਕ ਸੁਤੰਤਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।
6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਸਿੱਖਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। 1980 ਅਤੇ 90 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਕੈਨੇਡਾ ਚਲੇ ਗਏ। ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਮਲਟੀਮੀਡੀਆ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਮਧੁਕਰ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੈਰ ਲਾਭਕਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਰਾਹਤ ਸੰਗਠਨ ਖਾਲਸਾ ਏਡ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਖਾਲਸਾ ਏਡ ਦੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾ 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਤਕਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਤੇ ਦਿਮਾਗ ਚੋਂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲੀ। ਇਹ ਨਾ ਭੁੱਲਣ ਵਾਲੀ ਘਟਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅੱਜ ਤਕ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਿਆਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਅੱਜ ਵੀ ਲੋਕ ਨਿਆਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਵੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿਚ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਕਦੋਂ ਗਾਇਬ ਹੋਏ ਸਨ।
ਮਧੁਕਰ ਦੁਆਰਾ ਕੈਪਚਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਫ਼ੈਦ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਵਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਲਾਪਤਾ ਪੁਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਫੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਕਿ ਲਾਪਤਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਰਵਾਰ ਸ਼ੋਕ ਵਿਚ ਡੁੱਬੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਲਾਪਤਾ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੈਂਸ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਇਸ ਵੀਡੀਉ ਮਧੁਕਰ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ ਪੀੜਤਾਂ ਪਰਵਾਰਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ।
ਦੁੱਖ ਹਰ ਇਕ ਲਈ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੁੱਖ, ਜਾਤੀ ਧਰਮ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਰੇ ਰੂਪਾਂ ਵਿਚ ਦੁੱਖ ਸਭ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਚਾਹੇ ਸਿੱਖ ਹਾਂ ਚਾਹੇ ਹੋਰ ਧਰਮ ਦੇ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਪਰਵਾਰਾਂ ਲਈ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਲਈ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਇਛਾਵਾਂ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ 4 ਮਈ ਤੋਂ 7 ਮਈ ਤਕ ਲਗੇਗੀ ਅਤੇ ਇਹ ਮੁਫ਼ਤ ਵੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀ ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿਚ ਯਾਲਟਾਊਨ ਵਿਚ ਹੈ।
ਆਯੋਜਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿਚ ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਇਸ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲੋਕਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਥੇ ਹੀ ਆਏ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਟੋਰਾਂਟੋ,ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿਚ ਇਸ ਲਈ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਹੀ ਸ਼ਰਣ ਲਈ ਸੀ। ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਟੋਰਾਟੋਂ, ਲੰਡਨ, ਨਿਊ ਯਾਰਕ, ਸਾਨ ਫਰਾਂਸਿਕੋ ਅਤੇ ਇੰਡੀਆ ਵਿਚ ਲਗੇਗੀ।